වන්දනාව සදහා විහාරස්ථානවලට පැමිණෙන පින්වතුන් ඒ ස්ථාන අපවිත්‍රව තිබෙනු දැක දැක නොසලකා නොයා යුතුය. සිද්ධස්ථාන ඇමද පිරිසිදු කිරීම උසස් පින්කමකි. එහි අනුසස් බොහෝ ය. එය ශ්‍රද්ධාව ඇති නම් වියදමක් නැතිව කා හටත් පහසුවෙන් කර ගත හැකි පින්කමකි.

ඔබේ ජීවිත පහන නිවෙන්නට පෙර ධර්මය දකින්න.

චෛත්‍ය තැනීමට දායකත්වය ලබා දීමේ ආනිසංස

මේ කාලසීමාවේදී ලංකාදීපයේ ස්ථාන කිහිපයකම ලොව්තුරා අංගීරස වූ සම්මා සම්බුදු රජානන් වහන්සේ උදෙසා මහා ස්ථූපයන් ගොඩනැංවෙමින් පවතිනවා. අප මේ ස්ථූප තැනීමේදී දායකත්වය ලබාදෙන විට අපගේ සිතේ, මා මේ තථාගතයන් වහන්සේගේ ධාතූන් වහන්සේලා උදෙසායි මේ පින්කම කරන්නේ. එහෙමත් නැත්නම් ඒ ශ්‍රාවක උතුමන් වහන්සේ උදෙසායැයි මේ ස්ථූපයට උදව් උපකාර කරන්නේ කියන අදහසින් කරනවා නම් ඒ තුළින් අපට අප්‍රමාණ පුණ්‍ය ස්කන්ධයක් රැස් වෙනවා.
මේ ගැන විශේෂ තොරතුරු ඛුද්දක නිකායට අයත් අප දාන පාලියේ සඳහන් වෙනවා. ගෞතම බුදු සසුනේ නෙකෙළෙස් වූ උතුම් රහතුන් වහන්සේලා අතීතයේ උන්වහන්සේලා ගේ ජීවිත ගතකළ ආකාරය. උන්වහන්සේලා කල්ප ගණනක් ආපස්සට අතීතය දැකලා පෙන්වා දෙනවා මම අතීතයේදී ස්ථූප රාජයාණන් වහන්සේට ඡත්‍රයක් පූජා කළා, වස්ත්‍රයක් පූජා කළා.
එයින් රැස් වූ පණ්‍යයස්කන්ධයේ විපාකයක් ලෙස මේ ආකාරයට දුගතියේ නොයා බොහෝ කාලයක් සුගතියේ ඉපදිලා පසුකලකදී බුදු සසුනේ උතුම් ධර්මාවබෝධය ලැබීමට පවා ඒ පින හේතු වූ බව. එනිසා ස්ථුපයකට මොනයම් අයුරින් හෝ දායකත්වය ලබාදෙන සැදැවතුන්ට බොහෝ පින් එක්රැස් වෙනවා. එපමණක් නොවේ තැනූ චෛත්‍යරාජයාණන් වහන්සේ නමක් කෙනෙක් දැකබලා සිත පහදවා ගෙන වන්දනා මාන කළ ද එයින් බොහෝ පින් එකතු වෙනවා.
ඒ පිළිබඳව ඛුද්දක නිකායට අයත් විමාන වත්ථු හි සඳහන් වෙනවා එක්තරා ස්ත්රියක් වැටකොලු මල් හතරක් ධාතු ස්ථුපයකට පූජා කරන්නට යද්දී ගව දෙනක්ගේ පහර කා මරණයට පත්වෙලා ඒ මොහොතේදීම තවුතිසා දිව්‍ය ලෝකයේ උපත ලබනවා. ස්වර්ණ වර්ණ වූ සියලු ආභරණ ඒ වගේම සියලු වස්ත්‍ර සහිතව සෝබමාන සිරුරකින් යුතුවයි එහි ඉපදුනේ. ඇයගේ සැප සම්පත් දැකලා ශක්‍ර දේවේන්ද්‍රයා ඒ ගැන විමසද්දී ඒ දෙව්දුව පැවසුවේ තථාගතයන් වහන්සේ ගේ ධාතු ස්ථූපයකට වැටකොලු මල් පූජා කරන්න යද්දී තමයි කලුරිය කළේ.
ඒ තුළින් රැස් වූ අප්‍රමාන විපාක තමයි අත් විඳින්නේ කියලා. එසේ පින් එලදෙන ආකාරය විමාන වන්ථු පාලියේ පැහැදිලිව සටහන් වී තිබෙනවා. එහි තැනක සඳහන් වෙනවා “දාගැබ් වහන්සේලාට, ගුණවත් සංඝයාට, ආගන්තුකයන්ට, මව්පියන්ට, වැඩිමහළු පිරිසට දන්දීමේ ගෞරව කිරීම් ආදිය කරනවා නම් මේ පුණ්‍ය නිධානය කාටවත් සොරකම් කරන්න බෑ කියලා. පරලොව යද්දී එය තමාගේ පස්සෙන්ම එනවා. දෙවි මිනිසුන්ට තමන් කැමති කැමති හැම තැනම ලබා දෙන්නේ මේ පුණ්‍ය නිධානයෙන් බව. ඔබ ස්ථුපයක් තැනීමට උදව් උපකාර කළ පින මේ ථේරපදානයන් කියවා මෙසේ තේරුම් ගන්න.
01. පභංකර ථේරාපදානය
පදුමුත්තර බුදුරජුන්ගේ ස්ථූපයක් චණ්ඩ මෘගයන්ගෙන් ගැවසී ගත් මහා වනයෙහි විය. චෛත්යය වඳිනු සඳහා යාමට කිසිවෙක් සමත් නොවීය. එම චෛත්යය තණ, දර, ලිය වෙලුනු බිඳී ගිය එකක් විය.
මම වනයේ කටයුතු කරන වන කාර්මිකයෙක් වීමි. මම එම බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිදන් කළ සෑය දැක, ඒ කෙරෙහි ගෞරව චිත්තයක් ඉපිදවීමි. බුද්ධ ශ්රේෂ්ඨයන් වයහන්සේගේ මෙම ස්ථූපය පිරිසිදු නොකර අන් කටයුතු වල යෙදෙන්නේ නම්, එය නුදුසුදුයි සිතා මම චෛත්යයෙහි වූ කොළද, දරද, වැල්ද, පිරිසිදු කොට ගලවා දමා අටවරක් නැවුණේ, උක්කුටියෙන් හිඳ වැඳ ගියෙමි. මැනවින් කරන ලද එම කර්මය කරණ කොට ගෙනද චිත්ත ප්රීතියෙන් කළ පැතුම කරණ කොට ගෙනද මම මිනිස් සිරුර හැර තව්තිසා දෙව්ලොව උපත ලැබුවෙමි. එහි මට මැනවින් කරන ලද විමානය රුවන්මුවාය. පැහැ විහිදෙන්නේය. සැට යොදුන් උසය. තිස් යොදුන් පළලය. මම තෙසිය වරක් දිව්ය රාජ්ය කරවීමි. පස්විසි වරක් සක්විති රජවීමි.
මම කුදු මහත් භවයන්හි සැරිසරමින් මහත් භෝග ලැබීමි. මාගේ භෝග සම්පත්තියෙහි අඩු බවක් නම් නැත. චෛත්යය පිරිසිදු කිරීමේ විපාකයයි මේ. දෝලාවකින් හෝ ඇතුපිටින් වනයෙහි ගමන් කරන්නා වූ මට එහි යම් යම් දිශාවකට ගමන් කළෙම්ද වනයම මට පිහිට ඇතිකරයි. එසේ යන කල්හි කණුවක් හෝ කටුවක් හෝ මම ඇසින් නොදකිමි. චෛත්ය පිරිසිදු කිරීමේ විපාකයෙන් එම කණු කටු තෙමේම ඉවත් වෙයි. කුෂ්ඨද සිරුරෙහි හැදෙන ගඩ ගෙඩිද, කිලාසනම් කුෂ්ඨ විශේෂයද, අපස්මාරයද, මීමැස්මොරයද, විතච්ඡිකානම් කුෂ්ඨද, දද ද, කැසිලි ද මට නැත. චෛත්යය පිරිසිදු කිරීමේ විපාකයයි මේ.
බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිදන්කළ සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි මට ලැබුණු අනෙක් ආශ්චර්යක්ද වෙයි. එනම් මාගේ සිරුරෙහි, හටගත්තා වූ ස්වල්ප මාත්රවූ ද බිබිලක්ද නොදකිමි.
බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිදන්කළ සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි මට ලැබුණු අනෙක් ආශ්චර්යක්ද වෙයි. එනම් දිව්ය වූද මනුෂ්ය වූද භව දෙකෙහි පමණක් සැරි සැරුවෙමි.
බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිදන්කළ සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි මට ලැබුණු අනෙක් ආශ්චර්යක්ද වෙයි. එනම් මම හැම තන්හි රුවන්වන් වූයේද පැහැ පත් වූයේ ද වෙමි.
බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිධන්කල සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි මට ලැබුණු අනෙක් ආශ්චර්යක්ද වෙයි. එනම් මා නොකැමති දෑ බැහැරවෙයි. කැමති දෑ එළැඹසිටි.
බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිධන්කල සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි මට ලැබුණු අනෙක් ආශ්චර්යක්ද වෙයි. එනම් මා ගේ සිත එකඟ වූ මැනවින් සමාධියට පත්වූ පිරිසිදු එකක් වේ.
බුදුරජුන්ගේ ධාතු නිදන්කළ සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි මට ලැබුණු අනෙක් ආශ්චර්යක්ද වෙයි. එනම් එක අසුනෙහිම හිඳ රහත් බවට පැමිණියෙමි.
මින් සියක් දහස් ලක්ෂයක් වන කපෙහි වූ එකල්හි යම් කර්මයක් කලෙම් ද ඒ හේතුවෙන් දුගතියට නොගියෙමි. මේ සෑය පිරිසිදු කිරීමෙහි විපාකයයි.
02. නාගසමාල ථේරාපදානය
මම සියලු නගර වාසීන්ගේ වැඳුම් පිදුම් සඳහා නගර මැද වීදියෙහි සුණු ගඩොල් ආදියෙන් නිමවන ලද සිබී බුදුරජුන්ගේ ස්තූපයට ආදර සිරතව පලෝ මලක් ගෙන තැබීමි.
මින් එක්තිස්වන කපෙහි වූ, එකල්හි යම් පුණයකර්මයක් කලෙම්ද ඒ හේතුවෙන් දුගතියට නොගියෙමි. මේ ස්ථූප පූජාවෙහි විපාකයයි. මින් පසෙලොස්වන කපෙහි සත් රුවනින් යුත් මහත් බල ඇති “භූමීය” නම් සක්විති රජෙක් වීමි. මේ ජීවිතයේදී සිව් පිළිසිඹියාවෝද අෂ්ඨි විමෝක්ෂයෝද ෂඩ් අභිඥාවෝද සාක්ෂාත් කරන ලදී. බුදු රජාණන් වහන්සේගේ සසුන සම්පූර්ණ කරන ලදී. මේ අයුරින් ආයුෂ්මත් නාගසමාල තෙරුන් වහන්සේ මෙම ගාථාවන් වදාළ සේක.
03. සුධා පිණ්ඩිය ථේරාපදානය
සිද්ධාර්ථ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සෑයට මා විසින් පැහැදුනු සිතින් සුණු පිඬක් දෙන ලදී. එයින් සෑය පිළිසකර කෙරිණි.
මින් සිව් අනූවන කපෙහි වූ එකල්හි යම් පින් කමක් කලෙම්ද ඒ හේතුවෙන් දුගතියට නොගියෙමි. සෑ පිළිසකරෙහි ප්රතිසංස්කරණයෙහි විපාකයයි මේ.
මින් තිස්වන කපෙහි සත් රුවනින් යුත් “පටිසංඛාර” නම් වූ සක්විති රජ කෙනෙක් වීමි. මේ ජීවිතයේදී සිව් පිළිසිඹියාවෝද, අෂ්ඨ විමෝක්ෂයෝද, ෂඩ් අභිඥාවෝද සාක්ෂාත් කරන ලදී. බුදු රජාණන් වහන්සේගේ සසුන සම්පූර්ණ කරන ලදී. මේ අයුරින් ආයුෂ්මත් සුධා පිණ්ිය තෙරුන් වහන්සේ මේ ගාථාවන් වදාළ සේක.
04. සපරිවාරිය ථේරාපදානය
පදුමුත්තර බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවි කල්හි උන්වහන්සේගේ ධාතු නිදන් කල මහත් සෑයක් විය. මම අති උතුම් ධාතු ගර්භයෙහි දිව රෑ දෙක්හි උවටැන් කලෙමි. පහන් සිත් ඇතිව, සොම්නස් ඇතිව එහි සඳුන් වේදිකාවක්ද කලෙමි.
මේ පුණ්ය කර්මයේ විපාකයෙන් දිව්ය වූ හෝ මානුෂීය වූ හෝ භවයෙහි උපදින කල්හි මාගේ පහත් බවක් නොවීය. මේ පූර්ව කර්මයේ මින් එක් දහස් පන්සිය වන කපෙහි මහත් බල ඇති “සමත්ත” නම් වූ ඒ සියලු සක්විති රජවරු අට දෙනෙක් වූහ.
05. පිළින්දවච්ඡ ථේරාපදානය
සුමේධ බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ කල්හි පහන් සිත් ඇති සොම්නස් වූ මම ස්ථූප පූජාවක් කළෙමි.
එම ථූප පූජා කිරීම් වශයෙන් ඇතිවූ චිත්ත ප්රසාදය කරණ කොටගෙන මම දිව්ය විමානයක උපනිමි. අසූ දහසක් දෙවඟනෝ මාගේ සිත සතුටු කරවූහ. එම අප්සරාවෝ සියලු කාමයන් කරණ කොටගෙන මා අනුවම පවතිත්, මම අනෙක් දෙවියන් සම්පත්තියෙන් ඉක්ම වීමි. මේ ස්ථූප පූජා පුණ්යකර්මයාගේ විපාකයයි.
මම එකල්හි පස් විසිවන කපෙහි පිරිසිදු බොජුන් ඇති “වරුණ” නම් සක්විති රජෙක් වීමි.
මම එහි රාජ්ය කොට නැවත දිව්ය ආත්මභාවයට පැමිණියෙමි. එකල්හි ද මට මෙබදුම වූ භෝග සම්පත්ති තොමෝ උපන්නය.
මිතුරු වූ හෝ පසමිතුරු වූ හෝ සියලු ප්රාණීහු මට හිංසා නොකෙරෙත්. මම සියලු දෙනාටම ප්රිය වීමි.. මේ ස්ථූප පූජා පුණ්යකර්මයාගේ විපාකයයි.
මේ භද්ර කල්පයේ මම මහානුභාව ඇති මහත් බල ඇති එක් සක්විති රජෙක් වීමි

( උපුටා ගැනීමකි - තිලංක විජේසිංහ මහතාගේ පෝස්ට් එකකි )

Premasiri Senarath

¤☸¤══════¤☸¤☸¤══════¤☸¤

මනු ලොව පින් කර දෙව් ලොව ලද සැප

 ශාස්ත්‍රපති

විමානවත්ථු පාලියෙහි දිව්‍ය විමානවල සැප විඳින දෙවි දේවතාවරු සිටින බව සඳහන් වේ. ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අග්‍රශ්‍රාවක වූ මුගලන් මහරහතන් වහන්සේ ද දෙව්ලොව ගොස් එම සැප සම්පත් දැක ඊට හේතු වූ කුසල විපාක පිළිබඳ විමසන ලදී. දිව්‍ය විමානයන්හි සැප විඳින ආකාරය මෙසේ පැහැදිලි කර දේශනා කරන ලදහ.

එක්තරා දෙවිදුවකගේ විමානය මිහිරි අඹඵල තිබෙන වනයකි. එය අම්බ විමානය නම් විය. එය ඉතා රමණීය ය. එහි දිව්‍ය අප්සරාවන් සිටිනා මඟ විශාල ප්‍රසාදයක් තිබේ. එසේම නිතරම රන් පහනක් දැල්වෙයි. ශරීර සම්පත්තිය රන් පැහැයෙන් දිලිසෙයි. එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කරන ලද කුසලය නම්, අඹ ගසින් පිරුණු විහාරයක් කරවා මහා සංඝරත්නයට සඟ සතු කොට දන් දී, පහන් දල්වා පූජා කිරීම වේ.

රන්වන් ශරීරයක් තිබෙන රන්වන් කොඩියෙන් දිලිසෙන, රන්වන් ආභරණයෙන් සැරසුණු, රන් සඳුන් තවරන ලද සිරුරක් ඇති දෙවිඳුවක් සිටියේ ය. රන් අසුන්, රන් යහන්වලින් යුතු රන් මහල් ප්‍රාසාදයකි.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, කිසිදු බලාපොරොත්තුවක් නොමැතිව මිනිස් දුවක් ව සිට, මඟ පිපුණු වැටකොළු මල් හතරක් බුදුරදුන්ගේ ධාතු නිධන් කළ චෛත්‍යයකට පූජා කිරීමට රැගෙන ගිය ද චෛත්‍යය වෙතට යෑමට නොහැකි විය. එහෙත් සිතේ පූජා සිතිවිල්ල තිබුණි. පසුව මියගොස් දෙව්ලොව උපත ලැබුවා ය.

දොළොස් යොදුන් උස කුළුණු ඇති නෙළුමින් ගැවසී ගත් ප්‍රාසාදයකි. එහි වෙසෙන දිව්‍ය පුත්‍රයෙක් සිටියේ ය. මිණි කැටයෙන් කරන ලද සත් සියයක් ගෙවල් ද ඇත. ඒවායේ හිඳ කමින් බොමින්, වීණා නද අසමින්, රනින් සැරසුණු දිව්‍යාංගනාවන් සමඟ ගැවසී සිටින්නේ ය.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, මිනිස් ලොවදී අඹ වනයකට දිය ඉසින පුරුෂයෙක් වී සිටියදී, මහා සැඩ හිරු රැස් ඇති දිනක එක් ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් විඩාවෙන් පිපාසයෙන් දිය සොයමින් මඟ වඩිනු දැක අඹ වනයට වඩින ලෙස ආරාධනා කොට උන්වහන්සේට ස්නානයට පහසුකම් සලසා සතුටු කළේ ය. එය ඔහු කළ පිනයි.

චන්ද්‍රයා මෙන් බබළන, මනා රූපශ්‍රීයෙන් පිරි උසස් වූ විමානයක, ආභරණයෙන් සැරසී සිටින දිව්‍ය පුත්‍රයෙකි. දිව්‍ය විමානයෙහි සතුටු වන නාටිකාංගනාවන් සූසැටකි. නටති, ගයති, වයති, සතුටු වෙති. එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, මිනිස් ආත්ම භාවයෙහි සිටිය දී අනුන්ගේ ගවයන් බලා ගන්නකු වී සිටී. ඔහු ගවයෝ කෙතට හැර දමා සිටිය දී එක් ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් දැක ධර්මය අසා පැහැදී කැවුම් පූජා කළේ ය. එසේ කොට නැවත ගවයන් බලන්නට යන විට සර්පයෙක් දෂ්ඨ කිරීම හේතුවෙන් දුක්විඳ මරණයට පත්විය. පැවිදි උතුමන් කැවුම වළඳා පින් අනුමෝදන් කළ බැවින් ඒ මොහොතෙහි දිව්‍ය ලෝකයෙහි උපත ලැබීය.

තාරකාවන්ට අධිපති, ශක්‍ර ලකුණු ඇති, දෙවියන්ට සමාන චන්ද්‍රයා මෙන් බබළන දිව්‍ය විමානය ද උදා හිරුමෙන් බබළන දිව්‍ය පුත්‍රයෙකි. රන්, රිදී, පළිඟු මැණික්වලින් සෑදුණු ප්‍රාසාදයකි. දිව්‍ය මසුන් ඇති ජලය පිරි පොකුණු ද නෙළුම්මලින් ගැවසුණු මනරම් සුවඳ පොකුණු ද මිහිරි ඵල ඇති වනයන් ඇති දිව්‍ය සළු පැළඳි අප්සරාවෝ දිව්‍යාංගනාවෝ සැරසීගෙන එහි වාසය කරති.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම් සිදුහත් කුමරුගේ කන්ථක අශ්වයා වීමයි. එම දිව්‍ය පුත්‍රයා ඒ සිද්ධිය මෙසේ පවසයි. “සසරින් එතෙර වීමේ ධර්මය සොයා යන ගමනේ දී සිදුහත් කුමරුන් උසුලාගෙන ගියෙමි. එය මා ඉතා සතුටු සිතින් කළෙමි. නේරංජනා ගඟෙන් එතර වී සිදුහත් කුමරු අප හැර දමා ගිය මොහොතේ ඉතාමත් දුක් මුසුව බලා සිටියෙමි. එහිදී ඇති වූ ශෝකය දරාගත නොහැකිව, හෘදයාබාධයක් ඇති වී මා මිය ගොස් තව්තිසාවේ උපත ලැබීය.

නොයෙක් පැහැ ඇති මහානුභාව සම්පන්න, සුනිර්මිත දිව්‍ය ජනයා මෙන් දිලෙන, චන්ද්‍රයන් මෙන් බබළන, දිව්‍ය අප්සරාවන්ගෙන් ගැවසීගත් දිව්‍ය පුත්‍රයෙකි. යසසින්, පිනෙන් ශ්‍රේෂ්ඨ උත්තමයෙකි. නිතර වැඳුම් පිඳුම් ලබන දිව්‍ය පුත්‍රයෙකි. එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, සුමේධ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවකයෙක් වීමයි.

පෘථග්ජන පුද්ගලයෙක් වී සිට දහම් අසා පැවිදිව සත් වසක් දහම්හි හැසිරුණු අයෙකි. සුමේධ බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ පසු ධාතු චෛත්‍යයට වැඳ නමස්කාර කොට සිත පැහැදවිය. පුදන්නට දානයක් නොමැතිව සිටියදීත් බුදුන් වහන්සේට වැඳ නමස්කාර කළ බැවින් දිව්‍ය සම්පත් ලැබීය.

මනා කොට වූ සිරුර, තාරකාවක් සේ බබළන දිව්‍යාංගනාවකි.

එවන් දිව්‍ය සම්පත් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, එක්තරා ජීවිතයකදී ස්ත්‍රියක්ව ඉපිද භික්ෂූන් වහන්සේ නමකට පිඬුසිඟා වඩින වේලේ ඇසළ මල් කළඹක් පූජා කිරීම ය.

මනාකොට දිළිසෙන සිරුරක් ඇති තාරකාවක් සේ බබළන, නටනවිට දිව්‍ය ශබ්දයක් ඇසෙන සහ අඟ පසඟින් දිව්‍ය, සුවඳ විහිදෙන, කෙස්වල පැළඳි මනරම් ආභරණ හඬ ඇසෙන, හිසෙහි සියලු දිග පැතිරෙන සුවඳ ඇති, විසිතුරු මල් දමකි. මේ එක්තරා දිව්‍යාංගනාවකි. එවැනි දිව්‍ය සම්පත් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, පෙර ආත්ම භාවයෙහි තමන්ගේ යෙහෙළිය පූජා කළ ආරාමය දැක සිත පහදවා ගෙන සිටීම යි. ඒ මහා දානය දැක සිත පහදවා ගෙන පින් අනුමෝදන් කර ගැනීමෙන් මෙසේ දිව්‍ය සම්පත් ලබා ඇත. එවිට එසේ දන් දුන්නා වූ යෙහෙළිය මරණින් මත්තෙහි නිම්මානරතී දෙව්ලොවෙහි වාසය කරන බවත්, සුනිම්මිත දිව්‍ය රාජයාගේ බිරිඳ වී උපත ලබා ඇති බවත් එම දෙව්දුව විසින් සඳහන් කරයි. එසේ නම් එතුමිය කළ කුසලය කෙතරම් බලවත් දැයි සිතිය හැකි ය.

එක්තරා දෙව්දුවක් ඉතාමත් රූපශ්‍රීයෙන් තාරකාවක් මෙන් බබළමින් දෙව්ලොව වාසය කරන විට මුගලන් මහරහතන් වහන්සේ එයට කළ කුසලය විමසා සිටියේ ය. එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්,

මිනිස් ආත්මභාවයක් ලැබ තමන්ගේ මාමාට ලේලිය වී ජීවත් වූවා ය. එහිදී දිනක් පිඬුසිඟා වඩින, ඉතා අල්පේච්ඡ, රාගාදිය හැර දැමූ පැවිදි භික්ෂුවක් දැක සිත පහදවා ගෙන උයන ලද කැවුමක් පූජා කරන ලදී. ඒ පිනෙන් සිරුර පැහැපත් වී දිව්‍ය සැප ලබන්නී ය.

එක්තරා දෙව්දුවක් ඉතා ආනුභාව සම්පන්න දිව්‍ය විමානයක දිව්‍ය අප්සරාවන් සමඟ ඉතා සතුටින් වෙසෙන්නී ය. විසිතුරු ප්‍රාසාදයෙහි කති. බොති. නටති. අතිශයින් බබළන මහල් ප්‍රාසාදයකින් යුක්ත ය. මෙසේවීමට හේතුව මුගලන් මහරහතන් වහන්සේ විමස යි.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, මිනිස් දුවක් වී සිටින විට බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් දහම් අසා උපාසිකාවක් වීමයි. පන්සිල්හි පිහිටා කිසිවකුගේ දෙයක් නො ගෙන, තමන්ගේ ස්වාමියාගෙන් පමණක් සතුටු වී, මත්පැන් පානය නොකොට, බොරු නොකීමෙන් දිවි ගෙවීය. පහන් සිතින් දානය පූජා කරන්නට විය. එසේ කළ පිනෙන් දිව්‍ය සම්පත් ලැබීය.

අලංකාර දිව්‍ය සළු පැළඳගත්, දිව්‍ය මල්වලින් ගැවසුණු, දිව්‍ය ආභරණින් සැරසුණු දිව්‍යමය රන් සිරුරක් ඇති දිව්‍යංගනාවකි. රනින් කරන ලද වේදිකාවකි. එය සැන්ඳෑ වලාවක් මෙන් ය. බබළන විදුලියක් සේ ය. මෙසේ වීමට හේතු කුමක්දැයි මුගලන් මහරහතන් වහන්සේ විමසයි.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, මිනිස් ආත්මභාවයෙහි මිනිසෙක් වී සිටියදී ආගන්තුක පැවිදි උතුමකුට අසුනක් පූජා කරනු ලැබීම යි. ශක්ති පමණින් දන් දී ඇඟිලි බැඳ නමස්කාර කිරීමයි. ඒ පිනෙන් වර්ණ සම්පත් ලැබ මහා රනින් කරන ලද වේදිකාවක් ලැබුණි. සතුටු වීමට විමානයක් ලැබුණි.

අලංකාර දිව්‍ය සළු හැදගත් දිව්‍යාංගනාවකි. එමෙන්ම මිණිකැට ඔබ්බ වූ උදාර පීටයකි. සිරුර රනින් දිලිසෙයි. විදුලියක් මෙන් බබළයි.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත් ලැබීමට කළ කුසල කර්මය නම්, මිනිස් ආත්මභාවයෙහි මිනිස් දුවක් වී ඉපදී ආගන්තුක භික්ෂූන් වහන්සේ නමකට අසුන් පිරිනමා, දන් දී ඇඟිලි බැඳ නමස්කාර කිරීමයි.

අලංකාර දිව්‍ය සළු හැඳගත් දිව්‍යාංගනාවකි. එමෙන්ම රනින් කරන ලද උදාර පීඨයකි. සිරුර රනින් දිලිසෙයි. විදුලියක් මෙන් බබළයි. සැන්ඳෑ වළාකුලක් මෙන් බබළයි.

එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසල කර්මය නම්, මිනිස් ආත්මභාවයේ දී මිනිස් දුවක්ව සිටියදී රාග, කෙලෙස් නැති භික්ෂුවකට නො කැළඹුණු සිතින් සියතින් ම පුටුවක් පූජා කිරීමයි.

නෙළුම් පෙති වැනි ඇස් ඇති දිව්‍යාංගනාවකි. නොයෙක් රන්වලින් කරන ලද සන්නද්ධ ආභරණින් සැරසුණු ශක්තිමත්, මනරම්, නිල් මානෙල් මලින් ගැවසුණු රනින් කළ මල්දම් දරන්නා වූ මේ දෙව්දුව ඇත් වාහනයකින් ඇත් පිට නැගී නො සෙල්වෙමින් යයි. එම ඇත් වාහනය මැනවින් පා තබමින් ගියද නො සෙල්වෙයි. ඉතා සැහැල්ලුවෙන් ගමන් කරයි. එහි නෙළුම් මල් ගවසා ඇත. ඉතා මිහිරි ඝන්ඨා දෙකක් දෙපසින් වැයෙයි. ඒවායේ ශබ්දය පංචසිඛ වීණා මෙන් ඇසෙයි. දිව්‍ය කන්‍යාවන් සමූහයක් මේ ඇත් යානය පිරිවරාගෙන ගමන් කරයි. මෙසේ වීමට කළ කුසලය කුමක් දැයි මුගලන් මහරහතන් වහන්සේ විමසයි. එවැනි දිව්‍ය සම්පත් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, ශ්‍රමණ ගුණයෙන් යුක්ත, ධ්‍යාන ආදියට සම වැදුණු, සත් පුරුෂ, දැහැන්ගත වූ උතුම් භික්ෂූන් වහන්සේ නමකට වැඩහිදීම පිණිස අලුතින් මල් අතුරන ලද, රෙදි අතුරන ලද අසුනක් පූජා කිරීමයි. එහි හාත්පස බිම භාගයක් පමණ නෙළුම් මල් අතුරා මගේ අතින්ම මල්පෙති විසුරුවන ලදී. එම කුසල කර්මයන්ගේ විපාක වශයෙන් මෙසේ උතුම් සැප සම්පත් ආනුභාවයෙන් ලැබුණි.

එසේම යමෙක් කෙළෙස් තුනී කළ, දැහැමිව විදර්ශනා මඟ වඩින බ්‍රහ්මචාරී පැවිද්දකුට යම් අසුනක් පූජා කරයි ද එසේ දිව්‍ය සම්පත් ලබන්නේ ය.

දිව්‍ය මලින් සැරසුණු, රනින් කළ පියැසි ඇති නැවකට නැඟුණු දිව්‍යාංගනාවකි. ඇය පොකුණට බැස දිව මල් නෙළන්නී ය. මෙසේ වීමට හේතුව විමසන මුගලන් මහරහතන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්නේ මෙසේ ය. එවැනි දිව්‍ය සම්පත්තියක් ලැබීමට කළ කුසලය නම්, මා මිනිසත් බව ලබා මිනිස් දුවක්ව සිටින කල්හී, පිපාසිතව ක්ලාන්ත වී සිටි භික්ෂූන් වහන්සේ නමකට පැන් බිඳක් පූජා කිරීමයි.

යමෙක් පිපාසයෙන් සිටින අයකුට බීමට ජල බිඳක් දෙන්නේ නම් දිව්‍ය සම්පත් ලැබ සිහිල් දිය පිරුණු ගංගා පොකුණු ලබති. පිපුණු මලින් වැලි තලයෙන් යුක්ත ගංගා පහළ වෙති. එමෙන්ම මා හට දිව්‍ය සම්පත් ද ලැබී සිරුර ද පැහැයෙන් බබළන්නට විය. සුදු පැහැයෙන් බබළන, දිව්‍යමය ඇත් වාහනයකින් පැමිණෙන දිව්‍ය පුත්‍රයෙකි. අහසින් තූර්ය වාදනයෙන් පිදුම් ලබන මේ උත්තමයා කවරෙක් දැයි විමසීය. දෙවියෙක් ද? ගාන්ධර්වරයෙක් ද? පුරන්ද නම් ශක්‍රයා ද? එවිට දිව්‍ය පුත්‍රයා මෙසේ පිළිතුරු දුන්නේ ය.

දෙවි, ගාන්ධර්ව නොවෙමි. පුරන්ද නම් ශක්‍රයා ද නොවෙමි. සුධර්ම නම් දෙවිවරු සිටිති. ඒ සුධර්ම නම් දෙවියන් අතර කෙනෙක්මියි පැවසීය. කෙසේ නම් සුධර්ම නම් දෙවියන් අතර උපදින්නෙහි ද යන්න විමසූ කල්හී මෙසේ පිළිතුරු දුන්හ.

යමෙක් උක්දඬුවලින් තැනුව ගෙයක් පිදුරුවලින් තැනූ ගෙයක් හෝ පිළිගෙයක් (රෙදිවලින් තනන ලද) පූජා කරන්නේ ද එයින් එකක් හෝ පූජා කරන්නෝ සුධර්ම නම් දෙවියන් අතර උපදින්නේ ය.

මේ ආකාරයට දිව්‍ය විමානයන්හී දෙවියන් හා දිව්‍යාංගනාවන් විඳින සැප සම්පත් විමාන වත්ථු පාලියෙහි සඳහන් වෙයි. ඔවුනොවුන් පෙර කළ සැදැහැවත් කුසල් බල මහිමයෙන් මෙසේ උපත ලබා ඇත.


¤☸¤══════¤☸¤☸¤══════¤☸¤

සාංඝික දානයක් නිවැරදිව පිරිනැමෙන්නේ කෙසේද?


බියගම කොට්ටුන්න
ධම්මදස්සී බෞද්ධ මධ්‍යස්ථානයේ
ප්‍රධාන අනුශාසක,
ත්‍රිපිටකාචාර්ය සද්ධර් ම කීර් ති ශ්‍රී
දොළොස්වල උදිතධීර හිමි

මේ තරම් වටිනා ක්‍රියාවක් වන දානයක් ‘මහත්පල මහානිශංස’ වන්න නම් සම්පූර්ණ විය යුතු කාරණා රාශියක්ම ධර්මයේ සඳහන්ව තිබෙනවා. මේ සිදුවීම බලන්න: අතීතයේ හිටියා මසුන් මරමින් ජීවිකාව සරි කරගත් කෙනෙක්. ඔහු මරණාසන්න වූ අවස්ථාවේ නිවැසියන් සියලු දෙනා බියට පත් වුණා. එවිට ඔහු නිවැසියන් අමතලා මෙහෙම අහනවා: “ඔබ සියලු දෙනා මම මරණින් පසු අගතිගාමි වෙතැයි යන බියෙන් නොවෙද පසුවෙන්නේ?’’ නිවැසියන් හිස සලා ‘ඔව්’ කියා පිළිතුරු දෙනවා. එවිට ඔහු: “බියට පත් වන්න කාරණාවක් නැහැ. මම මරණ
යෙන් පසු අගතිගාමි වන්නේ නැහැ. ඒ පිළිබඳ සැකයක් සිතේ තබාගන්න එපා. ශක්තිසම්පන්න කාලේ මා ‘දීඝසුධම්ම’ කියන ස්වාමීන් වහන්සේට තුන්වතාවක්ම පිණ්ඩපාත දානය පූජා කර තිබෙනවා. ඒ ස්වාමීන් වහන්සේ බොහොම සීලවන්තයි; ගුණවන්තයි. ඒ නිසා මා දුන් ඒ දානත් මහත්පල මහානිශංසයි. මේ දානමය පුණ්යකර්මයන් නිසාම මා මරණින් පසු දෙව්ලොව උපදිනවා,’’ කියා නිවැසියන්ගේ කනස්සල්ල දුරු කළා.
ඒ කතාවෙන් අපට වටහාගන්න බොහෝ දේ තිබෙනවා. මේ දානය පූජා කළ තැනැත්තා සිලවත් කෙනකු නොවූවත්, දානය ලැබූ දීඝසුධම්ම හිමිනම බොහෝම සීලවන්තයි, ගුණවන්තයි. දුස්සීලව සිට සිල්වත් ගුණවත් කෙනකු‍‍ට දානයක් පූජා කළද, ඒ පිරිනමන ලද දානය මහත්පල මහානිශංස වෙනවා. එසේ වන්නේ දානය පිළගන්නා කෙනාගේ සීලවන්ත ගුණවන්ත භාවය හේතුවෙනුයි. අප මහබෝසතාණන් වහසේ වෙස්සන්තර රජු ලෙස පාරමී පුරන කාලයේ සියල්ල අතහැර වංකගිරියට ගියා. එහි වාසය කරන කාලයේ ජූජක නම් බමුණකු දරුවන් ඉල්ලාගෙන ආවා. වෙස්සන්තර රජු ඒ වෙලාවේ මෙහෙම කියනවා තම දරුවන් දෙදෙනාට: ‘ඔබලා නෞකාවක් කොටගෙන මා සසර නමැති සාගරයෙන් එතෙරට ගිහින් සම්මා සම්බුදු රාජ්යයට පත් වනවා; සූවිසි අසංඛ්යෙ සත්ත්වයන් අමාමහ නිවනෙහි පිහිටුවනවා. ජාලිය පියාණෙනි, ක්‍රිෂ්ණජිනා මෑණියනි, ඔබ දෙපළ මට පිහිට වන්න!’ ඔහු එසේ කියා දරුවන් දන් දුන්නා. ඒ වෙලාවේ මහ පොළොව ගුගුර ගුගුරා ගිගුම් දුන්නා; දෙවියන් බ්‍රහ්මයන් සාදු නාද දුන්නා.
මෙහිදී අප මහබෝසතාණන් වහන්සේ සීලවන්තයි. ඒත් දානය ලැබුවේ දුස්සීලයෙක්. මෙහිදී බෝසතුන්ගේ සීලය නිසා එතුමන්ට හැකි වුණා මහත්පල මහානිශංස අත් කරගන්න. ඔබ දානයක් දෙනවා නම් සිත සීලය මත පිහිටුවාගෙන සිටින්න ඕනෑ. සිලවත්බව මත පිහිටලා දානයක් දෙනවා නම් ඔබට හැකි වනවා මහත් පල මහානිශංස ලබා ගන්න.
සිල්වත් කෙනකු තවත් සිල්වත් කෙනකුට දානයක් දෙනවා; දන් දෙන කෙනාත්, ලබන කෙනාත් දෙදෙනාම සීලවන්ත නිසා, ඒ දානයයි උසස්ම දානය කියා හඳුන්වනු ලබන්නේ. අනෙක් අතට දානය දෙන කෙනාත්, දානය ලබන කෙනාත් දෙදෙනාම දුස්සීල නම් ඒ දානය මහත්පල මහානිශංස නැහැ; පින් ලැබෙන්නේ නැහැමයි කියන්න බැරි වුවත් මිය ගිය කෙනකුට අනුමෝදන් කරවීමට තරම් ප්‍රමාණවත් නැහැ.
මෙලෙස දානයක් මහත්පල මහානිශංස වීමට බලපාන කාරණා කිහිපයක්ම බුද්ධ දේශනාවේ දැක්වෙනවා.
01. දන් දෙන තැනැත්තා සිල්වත් වීම
02. දානවස්තුව ධාර්මිකව උපයාගත් දෙයක් වීම
03. පැහැදුණු සිතින් සිතින් යුතුව දීම
04. කර්මඵලය විස්වාශ කිරීම
මෙයින් වැටහෙන්නේ අප දානයක් දෙනවා නම් මනා වැටහීමක් ඇතිවම එය කළ යුතු බවයි. තම පින්කම පිළිබඳ අවබෝධයයි ප්‍රඥාව. ඒ ප්‍රඥාව බලවත් පමණටයි දානය මහත්පල මහානිශංස වන්නේ. ඒත් අප කිසිම වේලාවක නිසි ලෙස දන් දෙන්නේ කොහොමද? ඇයි අප මේ දන් දෙන්නේ කියලා කවදාවත් හිතලා තිබෙනවාද? ස්වාමීන් වහන්සේ ගෙට වඩින කොට උන් වහන්සේ පිළිගන්නේ කොහොමද? වැඩසිටියාම දානය පිළිගන්වන්නේ කොහොමද? දානයෙන් ලැබෙන ආනිශංස මොනවාද? පිරිකර පූජා කළ යුත්තේ කෙසේද? යන්න පිළිබඳ බොහෝ දෙනකුට නිසි අවබෝධයක් නැහැ. දානය දෙන්න ආධ්‍යාත්මිකව කිසිම සූදානමක් නැහැ. ආධ්‍යාත්මිකව සූදානම් වුණා නම් දානය දෙන කෙනාට එහි ආනිශංස මහත්පලයි; මහානිශංසයි.
අද කාලේ ඉතා ප්‍රසිද්ධ දානයක් තමයි ‘සඟ සතු දානය’, නැති නම්: සාංඝික දානය - සංඝගත දක්ෂිණාව. එවැනි දානයක් දෙන්නේ කොහොමද කියලා බොහෝ පින්වතුන් දන්නේ නැහැ. ඒ නිසා සඟ සතු දානයක් දෙන්නේ කොහොමද කියලා මුලින්ම ඔබට පැහැදිලි කරලා දෙන්නම්.
සඟ සතු දානයක් දෙන අවස්ථාවක මුලින්ම කළ යුතු දෙයක් තමයි ආරාධනා කිරීම. එහිදී දානය පිළිගැන්වීමට අපේක්ෂා කරන ස්වාමීන් වහන්සේ මුණගැහිලා ආරාධනා කරන්න අවශ්යයි. ඒ අවස්ථාවේ අතීත, වර්තමාන, අනාගත යන තුන්කල්හි වැඩ-වසන සංඝයා වහන්සේට ආරාධනා කිරීම මිස, දන්නා-හඳුනන හාමුදුරුවන්ට ආරාධනා කළ යුතු නැහැ. ස්වාමීන් වහන්සේ නිවෙසට වැඩම කරන අවස්ථාවේ රහතන් වහන්සේ නමක් වඩින විට මෙන් තම ශක්ති ප්‍රමාණයෙන් සැරසිය යුතුයි; පෙර-ගමන් කළ යුතුයි. ගෙදරට වැඩම කළ විට අත් දෙක එකතු කර වඳින්න ඕනෑ. පසඟ පිහිටුවා වන්දනා කරන්න ඕනෑ. තුන්කල්හි වැඩ-වසන අර්හත් භික්ෂූන්ට වන්දනා කරන ආකාරයට භක්තියෙන් එලෙස කළ යුතුයි. සාංඝික කරන වෙලාවේද තුන්කල්හි වැඩ-වසන ආර්ය සංඝයාට මේ දානය පූජා කරමියි සාංඝික කළ යුතුයි. පිරිකර ගැන කියන්වා නම්: ස්වාමීන් වහන්සේ වැඩ සිටින්නේ පස් නමක් යැයි සිතමු. මෙහිදී හරියටම පිරිකර පහක්ම සූදානම් කළ යුතු නැහැ. තමන්ට හැකි පමණින් පිරිකර පූජා කළ යුතුයි. දහයක්ද පහළොවක්ද එක පිරිකරක්ද, තමන්ට හැකි ප්‍රමාණයට පූජා කළ යුතුයි. අතීත, වර්තමාන, අනාගත යන තුන්කල්හි වැඩ-වසන සියලු ආර්ය සංඝ රත්නයට මේ පිරිකර පූජා කරමියි සිතාගෙනයි පූජා කළ යුතු වන්නේ.
ඒ වගේම වර්තමානයේ දකින්න ලැබෙන කාරණයක් තමයි: හාමුදුරුවරු දන් වළඳන අතරවාරයේම ගෙදර සමහර අය කෑමබීම අනුභව කරනවා; පාර්සල් කරලා ගර්භිණී මවුවරුන්ට යවනවා; පුංචි දරුවන්ට දෙනවා... ඒ දේ කරන්න එපා කවදාවත්. මේ තාක් කල් ඒ පිළිබඳ දැනුමක් නැතුව හිටියා නම් අදින් පසුවවත් නිවැරදි කරගන්න.
හොඳයි, දානයක් සාංඝික කර පූජා කළාට පස්සේ ඉතිරි වන ආහාරපානවලට මොකද කරන්නේ? ඉතිරි වන ආහාරපාන කෙනකුට අනුභව කරන්න පුළුවන් ක්රම දෙකයි තිබෙන්නේ. සංඝයාගෙන් අවසර ලැබුණොත් අනුභව කරන්න පුළුවන්. එසේ නැති නම්: ඉර අවරට ගියාට පසු සාංඝික භාවය නැති වෙලා යනවා, ඉන් පස්සේ අනුභව කළාට කිසිදු ගැටලුවක් නැහැ. සාංඝික කර තිබෙන අවස්ථාවේදී අනුභව නොකළ යුතුයි.
ඵුස්ස බුදු හාමුදුරුවන්ගේ කාලයේ එක්තරා පිරිසක් ස්වාමීන් වහන්සේ දහස් ගණනකට විශාල දානයක් දුන්නා. ඒත් දානයේ වත්පිළිවෙත් ටික කරන්න කලින් මේ දානය පිළියෙල කළ පිරිස මේ දානය අනුභව කළා. ඉන් පසු මේ අය මැරිලා නිරයේ ඉපදුණා. නිරයේ දුක් විඳලා-විඳලා කෝණාගමන බුදුන් වහන්සේගේ කාලයෙදි නිරයෙන් මිදිලා පෙරේත ආත්මයකට අාවා. මේ අය උන් වහන්සේගෙන් ගිහින් ඇහුවා මේ පෙරේත ආත්මයෙන් මිදෙන්නේ කොහොමද කියලා.
මේ බුද්ධ සාසනේ නම් පින් දෙන්න කෙනෙක් නැහැ, ඒත් ඕගොල්ලන්ගේ ආයුෂ බොහෝයි, ඊළඟ බුදුන්ගේ කාලයේ ඔය ආත්මයෙන් මිදෙන්න බලන්න කියලා කෝණාගමන බුදුන් වහන්සේ සඳහන් කළා. කස්සප බුදුන්ගේ කාලයේදීත් මේ ආකාරයටම ගිහින් ඇහුවා. උන් වහන්සේ මේ අයට දේශනා කළා මේ බුද්ධ සාසනේදිත් ඔබට ප්රේත ආත්මෙන් ගොඩ එන්න ලැබෙන්නේ නැහැ කියලා. අන්තිමේ ගෞතම බුදුන් වහන්සේගේ කාලයේදී බිම්බිසාර රජතුමා විසින් ඒ ‍ප්‍රේතයන්ට දානය දීලා තමයි ඔවුන් ප්‍රේත ආත්මයෙන් මුදාගත්තේ. අන්න බලන්න: සාංඝික දෙයක් කැප වන්න කලින් අනුභව කිරීමෙන් සිදු වන අකුසලය.
සාංඝික දානයට භික්ෂූන් කී නමක් ඕනෑද කියන කාරණාවත් හුඟක් අයට තියන ගැටලුවක්. එක එක පළාත්වල පින්වතුන් එක එක ආකාරයේ පිළිතුරු දෙනවා මේ පිළිබඳව. සමහරු කියනවා උපසම්පදා වූ හතර නමක්, සමහරු කියනව උපසම්පදා භික්ෂුවක් ඇතුළු තවත් ස්වාමීන් වහන්සේ හතර නමක් කියලා. තව සමහරු කියනවා උපසම්පදා පස් නමක් කියලා, සමහරු කියනවා අඩුම ගණන දහ නමක් වෙන්න ඕනෑ කියලා.
මේ වගේ වැරදි මතවාද නිසා මේ ගැන කතා කරන්න අදහස් කළේ.
සාංඝික දානයකට අවශ්ය භික්ෂු ගණන කීයද කිව හොත්: අවශ්ය වන්නේ එක නමයි. උන් වහන්සේ උපසම්පදා වුණත් නැතත් කමක් නැහැ. කෙටියෙන්ම කිවහොත් තුන් කල්හිම වැඩ-වසන ආර්ය මහා සංඝ රත්නය උදෙසා සැදැහැ සිතින් එක නමකට වුවත් දෙනු ලබන දානය සාංඝිකයි. උපසම්පදාවේ විනයකර්මවලදි පමණයි ස්වාමීන් වහන්සේ හතර නමක් හෝ ඊට වැඩි ප්‍රමාණයක් අවශ්ය වන්නේ. තුන් කාලයට අයත් සංඝයාටයි අප දානයක් පිරිනමන්නේ. විනයකර්මය කරන්නේ තුන් කාලයට අයත් සංඝයාට නෙමෙයි, වර්තමාන සංඝයාට පමණයි. ඒ නිසයි විනයකර්මයකදී සංඝයා හතර නමක් අවශ්ය වන්නේ. දානයකට මෙච්චර මෙච්චර භික්ෂු පිරිසක් අවශ්යයි කියා පවසන වැරදි මත දුරින් දුරු කළ යුතුයි. පුළුවන්කම තිබෙනවා නම් භික්ෂූන් විශාල ප්‍රමාණයක් හිටියාට කමක් නැහැ. ඒත් පුළුවන් හැටියට එක් නමකට වුණත් කමක් නැහැ.
ඉතින් මෙහෙම අවබෝධයෙන් පිරිනමනු ලබන සඟ සතු දානයෙහි පින ප්රමාණ කරන්නට බැහැ කප්පානි සතසහස්සානී-සංඝේධින්නා නැනස්සතී බව (කල්ප සහස් ගණනක් ගියත් දානයේ පින පවතිනව). ‘අසංඛ්යෙයං අප්පමෙය්යං වදාමි’ කියලා බුද්ධ දේශනාවේ සඳහන් වෙනවා. මහ මුහුදේ ජලය නැළියකින් මනින්න නොහැකි සේ, මහ පොළොවේ වැලිකැට ගණන කියන්න නොහැකි සේ සාංඝික දානයේ ආනිසංස මෙපමණයි කියා කියන්න බැරි බව උන් වහන්සේ වදාළා.
රහත් භාවයට පත් වන කෙනකු මේ දාන පාරමිතාව මූලිකවම සපිරිය යුතුයි. ඒ නිසා සත්පුරුෂයෝ දානයේදී උත්සාහවත් වෙත්වා කියලා අප මෙහිදී ප්රාර්ථනා කළ යුතුයි.
තෙරුවන් සරණයි ..!
(උතුම් ධර්මදානය පිණිස බෙදාහැර අප්‍රමාණ පිං රැස්කර ගන්න )
දාන පාරමිතා

¤☸¤══════¤☸¤☸¤══════¤☸¤

චෛත්‍ය හදන්න කියලා කව්ද කිව්වේ?

දැන් චෛත්‍ය හදන්න කියලා කව්ද කිව්වේ? බුදුහාමුදුරුවෝ කිව්වද එහෙම?

නෑ නේ?? අපිත් බෞද්ධ තමා ඒත් අපි නං අහලා නෑ එහෙම එකක්...

🟢
උපතින් බෞද්ධ වෙලත්, ඔයාලා නොදන්නවා වුනාට, චෛත්‍ය හදන්න කියලා බුදුරජාණන් වහන්සේ කියලා තියෙනවා.. පරිනිබ්බාණ සූත්‍රයේත්, ථූපාරහ කියන සූත්‍රයේත් බුදුරජාණන් වහන්සේ පැහැදිලිවම දේශනා කරලා තියෙනවා චෛත්‍ය, එහෙම නැත්නම් ස්ථූප හදන්න කියලා..
🔴
මොනවද දැන් බුදුහාමුදුරුවෝ කියලා තියෙන්නේ එකේ???
--------------------------------------------------------
🟢
ආනන්දයෙනි, ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු මේ සිව් දෙනෙකි. ඒ කවර සිව් දෙනෙක් ද යත්;
(1). තථාගත අරහත් සම්මා සම්බුදුහු ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු ය.
(2). පසේ බුදු රජහු ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු වෙති.
(3). තථාගතයන්ගේ ශ්‍රාවක තෙමේ ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු ය.
(4). සක්විති රජු ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු ය.
------------------------------------------------------------------------
🔴
හදන්න සුදුසුයි කියලනේ තියෙන්නේ.. හදන්න කියලා නෑ නේ..
🟢
හදන්න කියලත් ඒ සූත්රයේම තියෙනවා.. මේ බලන්න..
---------------------------------------------------------------------
ආනන්දයෙනි, සක්විති රජුගේ සිරුර කෙරෙහි යම් සේ පිළිපදිත් ද, තථාගතයන්ගේ සිරුර කෙරෙහි ද, එසේ ම පිළිපැද්ද යුත්තේ ය. ""සිව්මංසලෙහි තථාගතයන්ගේ ස්ථූපයක් කළ යුත්තේ ය.
යම් කෙනෙක් එහි මල් හෝ සුවඳ හෝ සුණු හෝ තැන්පත් කරන්නාහු ද, සකසා වන්දනා කරන්නාහු ද, සිත හෝ පහදවා ගන්නාහු ද, එය ඔවුන් හට බොහෝ කල් හිතසුව පිණිස වන්නේ ය.
---------------------------------------------------------------------
🔴
එහෙමද?? .. ඒත් ඉතින් මොකක් නිසාද චෛත්‍ය හදන්නේ? ඕවා හැදුවා කියලා දිව්‍යලෝකේ යන්න පුලුවන් ද? නිවන් දකින්න පුලුවන් ද?? ඕක නිකන් ගඩොල් ගොඩක් නේ..? බුදුහාමුදුරුවෝ එහෙම කොහෙවත් කියලා නෑ නේ??
🟢
ඒකත් බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරලා තියෙනවා..
ඔව්.. දිව්‍ය ලෝකේ යන්නත් පුලුවන්, නිවන් දකින්නත් පුලුවන්.. පරිනිබ්බාණ සූත්‍රයේම බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒ ගැන දේශනා කලා..
---------------------------------------------------------------------
ආනන්දයෙනි, කවර කරුණක් නිසා තථාගත අරහත් සම්මා සම්බුදුරජහු ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු වෙත් ද?
මේ ඒ භාග්‍යවත් අරහත් සම්මා සම්බුදුරජුන්ගේ ස්ථූපය යැයි ආනන්දයෙනි, බොහෝ ජනයෝ සිත පහදවා ගනිති. ඔවුහු එහි සිත පහදවාගෙන කය බිඳී මරණින් මතු සුගති සංඛ්යාත දෙව්ලොවෙහි උපදිති. ආනන්දයෙනි, මේ කරුණ නිසාවෙන් තථාගත අරහත් සම්මා සම්බුදුරජහු ස්ථූප තනවා පිදීමට සුදුසු වෙති...
---------------------------------------------------------------------
🔴
හරි ඉතින් චෛත්‍ය හදලා දිව්‍යලෝකේ යන්න පුලුවන් උනාට නිවන් දකින්න පුලුවන් ද? චෛත්‍ය හදලා නිවන් දැකපු අය ඉන්නවාද?
🟢
ස්ථූපයක් හදපු පිනෙන් නිවන් දකින්න පුලුවන්.. එහෙම රහතන් වහන්සේලා හුගාක් හිටියා.. ඛුද්දක නිකායේ, අපදාන පාළිය කියන කොටසේ ඒ විස්තර තියෙනවා.. "පුලින ථූපිය" කියන මහ රහතන් වහන්සේ නාරද කියලා තරුණයෙක්ව ඉන්න කාලේ වැලි වලින් ස්ථූපයක් හදලා ඒ පිනෙන් තමයි නිවන් දකින්නේ... ඊලගට පිළින්දවච්ච මහරහතන් වහන්සේත් පෙර ජිවිතයක චෛත්තියක් හදලා ඒ පිනෙන් තමයි නිවන් දකින්නේ.. එතකොට නාගසමාල,පභංකර, සුධා පිණ්ඩිය, සපරිවාරිය, උපවාන,කච්චායන කියන රහතන් වහන්සේලා අරහත්වයට පත්වෙන්න කර ගත්ත පින තමයි ස්ථූප හදන එක, ඒ ස්ථූප වලට පුද සත්කාර කරන එක..
🔴
එහෙමද? දැන් ඔය සූත්‍රයේම කියනවා නේ රහතන් වහන්සේලාගේ ස්ථූප හදන්න කියලා..
ඉතින් බුදුහාමුදුරුවන්ගේ කාලේ රහතන් වහන්සේගේ චෛත්‍ය හදන්න එපැයි.. එහෙම හදලා නැ නේ??
🟢
ඇයි නැත්තේ.. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලෙම රහතන් වහන්සේලාගේ ස්ථූප හදලා තියෙනවා..
"භාහිය දාරුචීරිය" කියන රහතන් වහන්සේගේ දේහය ආදාහනය කරලා ස්ථූපයක් හදන්න කියලා බුදුරජාණන් වහන්සේම වදාලා.. ඛුද්දක නිකායේ "බාහිය සූත්‍රයේ" මේ විස්තරේ තියෙනවා..
🔴
එහෙමද..අපි ඕවා දැනන් හිටියේ නෑ නේ..
හරි.. බුදුහාමුදුරුවෝ කියලා තියෙනවා චෛත්‍ය හදන්න කියලා.. ෙචෙත්‍ය හැදුවම දිව්‍යලෝකේ යන්නත් පුලුවන්, නිවන් දකින්නත් පුලුවන්.. ඒ ඔක්කොම හරි.. ඒත් ඇයි මේ හැම තැනම චෛත්‍ය හදන්නේ.???
එකක් හැදුවනං ඉවරයි නේ.. බුදුහාමුදුරුවෝ කියලා නෑ නේ චෛත්‍ය ගොඩක් හදන්න කියලා??
🟢
ඇත්තටම එක ස්ථූපයක් විතරක් හදපු බුද්ධ සාසනයත් තිබ්බා.. ඒත් අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේ අනුසාසනා කලා, දෙව් මිනිසුන්ගේ හිතසුව පිණිස බොහෝ ස්ථූප හදන්න කියලා..
ඒකට හේතුවක් තියෙනවා..
අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ආයුෂ ඉතා කෙටියි.. අවුරුදු 80යි..
හැබැයි මීට පෙර බුදුරජාණන් වහන්සේලාගේ ආයුෂ ඉතා දිගයි..
කාශ්‍රප බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලේ මිනිසුන්ගේ ආයුෂ අවුරුදු 20,000ක් වෙනවා..
වෙස්සභූ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කලේ ආයුෂ 60,000 ක්..
ඉතින් ඒ කාල වල බුද්ධ සාසනය බොහෝ ප්රදේශවල පැතිරෙනවා..බොහෝ පිරිස් ධර්මය අවබෝධ කරනවා..
ඒ අවුරුදු දීර්ඝ කාලය ඇතුලේ ධර්මයෙන් ප්රයෝජනය ලබා ගන්න අය ප්රයෝජනය ගෙන අවසන් වෙනවා...
ඒ නිසාම හැමතැනම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ස්ථූප තනවන්නේ නෑ.. තනවන්නේ එකම එක ස්ථූපයක් විතරයි.
කාෂ්යප බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ්රී දේහය ඒකඝන බවට පත්වෙලා ඒ ශ්‍රී දේහය තැන්පත් කරලා, එකම එක රත්තරං සෑයක් හදනවා.. ඒ බව අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේ "ඝටිකාර" සුත්‍රයේ වදාලා..
හැබැයි අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ආයුෂ ඉතා කෙටියි..ඒ කාලේ පරම ආයුෂ 120යි.
ඒක නිසා බොහෝ ප්‍රදේශවල ධර්මය ව්‍යාප්ත වුනේ නෑ.. බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑවට පස්සෙත් තව බොහෝ පිරිසක් හිටියා ධර්මය අවබෝධ කරන්න පුලුවන් අය.. අන්න ඒ හේතුව නිසාම අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිණිවන් පෑවම ශ්‍රී දේහය කාෂ්යප බුදුරජාණන් වහන්සේගේ වගේ තනි දේහයක් බවට පත් වෙන්නේ නෑ.. දාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කරලා එක ස්ථූපයක් විතරක් හදන්නේ නෑ..
අපගේ ගෞතම අරහත් සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින්ම ඉර්ධියක් කරනවා තමන්ගේ දේහයේ සියලු අස්ථි, කුඩා ධාතුන් වහන්සේලා බවට විසිරෙන්න කියලා.. එහෙම කරන්නේ.. ගමක් ගමක් ගානේ ඒ ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කරලා ස්ථූප හදලා අහිංසක මිනිස්සුන්ට පින් රැස් කරගැනීමේ අදහසින්.. පිං කරගෙන සසර දුකින් නිදහස් වීමේ අදහසින්..
අන්න ඒකයි අදටත් ලංකාව පුරා ධාතුන් වහන්සේලා තැන්පත් කරලා ස්ථූප ඉදිකරන්නේ..
අශෝක රජතුමා ස්ථූප 840000 ක් හදනවා ඉන්දියාවේ.. ලංකාවේ රජවරු පවා ගමක් ගමක් ගානේ ස්ථූප ඉදිකලා.. අපේ අවාසනාවට අද ඒවගේ සලකුණක් වත් නෑ..
දැන් බලන්න රුවන්වැලි සෑය, ජේතවනාරාමය,මිරිසසැටිය, ථූපාරාමය හදලා තියෙන්නේ එකකට එකක් පේන දුරින්.. ඒ කලේ රජවරුවත්, මිනිස්සුවත් බැන බැන හිටියේ නැ. හැම තැනම චෛත්‍ය හදනවා කියලා.. ශ්‍රද්ධාවෙන් ඒවා හැදුවා.. වන්දනා කලා.. ඒක නිසාම ඒ කාලේ අපේ රට හුගාක් දියුණු රටක් වුනා..
🔴
ඉතින් ඔය හැම චෛත්‍යයකටම ඔච්චර ධාතුන් වහන්සේලා කොහෙන්ද?
🟢
බුදුරජාණන් වහන්සේ අධිෂ්ඨාන කලානේ ධාතුන් වහ්න්සේලා විසිරෙන්න කියලා.. එතකොට ලලාඨ ධාතුන් වහන්සේ, අකු ධාතුන් වහන්සේ ලා දෙනම, ග්‍රීවා ධාතුන් වහන්සේ, සතර දන්ත ධාතුන් වහන්සේලා හැරෙන්න්ට අනෙක් සියලු අස්ථි කොටස් කුඩා ධාතූන් වහන්සේලා විදියට වෙන් වුනා..
මුං පියලි ප්‍රමාණයේ නැලි 5ක්,
කඩ සහල් ප්‍රමාණයේ නැලි 5ක්
සහ අබ ඇට ප්‍රමාණයේ න් නැළි 6ක්
විදියටයි මේ ධාතුන් වහන්සේලා වෙන් වුනේ..
ඔය නැළි 16න් නැළි 2 ක ප්‍රමාණයක් රුවන්වැලි සෑයේ වැඩ ඉන්නවා.. එතකොට ඉතුරු නැලි 14 ධාතුන් වහන්සේලා කොච්චර ඇත්ද?
අපි නිකමට හිතමු නැළියක් කියන්නේ හාල් මනින හුණ්ඩු හතරක් කියලා.. ඒ හතරකට අබ ඇට දැම්මොත් අබ ඇට කොච්චර තියෙයි ද කියලා හිතන්නවත් පුලුවන් ද?

හුණ්ඩු 4ක අබ ඇට 1000ක් තිබ්බත් 6 ක තියෙනවා 6000ක්.. එතකොට කඩසහල් ප්‍රමාණයේ සහ මුං පියලි ප්‍රමාණයේ ඒවත් කොයි තරම් ඇත්ද? ඔබට ඒ ගාන හිතා ගන්නවත් බෑ..
ඇත්තටම දැන් ස්ථූපවල තියෙන ධාතුන් වහන්සේලා ප්‍රමාණය බැලුවොත් ඊට වඩා සිය ගුණයක විතර ධාතුන් වහන්සේලා ප්‍රමාණයක් කොහේ හරි සැගවිලා ඇති..
🔴
බලන් ගියාම, උපතින් බෞද්ධ උනත් අපි බුද්ධ සාසනේ ගැන මෙලෝ දෙයක් දැනන් ඉදලා නෑ නේ..
ඇත්තටම ඔය විස්තර අපි කලින් අහලා තිබ්බේ නෑ.. පුදුම හිතෙනවා අහනකොට.. මිනිස්සු කාගේ හරි බොරුවක් අහලා කොයිතරම් නං පව් පුරව ගන්නවද?
🟢
ඔව්.. මිනිස්සු නොදන්නා කම නිසාම පව් පුරව ගන්නවා.. හැබැයි එහෙම කියලා විපාක වල අඩුවක් නෑ... නොදැන කරන පවේ විපාක වැඩියි.. කවුරුත් කියන ඒවා අහන්නේ නැතුව බුදුරජාණන් වහන්සේ කියලා තියෙන්නේ මොකක් ද කියලා හොයලා බලන්න..
🔴
ඔව්.. ඔබ හරි.. නමට විතරක් බෞද්ධ කියලා කියන අය කියන ඒවා අහලා මං ආයේත් පව් කර ගන්නේ නෑ.. උපතින් බෞද්ධයෙක් හැටියට මං බුදුරජාණන් වහන්සේ කිව්වේ මොකක් ද කියලා හොයලා බලනවා.. රටේ කොහේ හරි හැදෙන ස්ථූපයකට මං උපස්ථාන කරනවා.. ඒ පිනෙන් මං දවසක සසර දුකින් නිදහස් වෙනවා..


¤☸¤══════¤☸¤☸¤══════¤☸¤
පින ද පව ද රැස්කරන්නේ ඔබේ ම සිතයි.
X